Prowadzenie wózka widłowego wymaga odpowiedniego przeszkolenia, koncentracji, refleksu i umiejętności. Jednak nawet najbardziej doświadczonym operatorom zdarza się popełniać błędy. Mogą one być konsekwencją złej organizacji pracy, brawury, nieostrożności czy braku skupienia. Wielu wypadków z wózkami widłowymi można uniknąć dzięki dobrej dyscyplinie i przestrzeganiu zasad bezpieczeństwa.

W poniższym artykule przedstawiamy 10 najczęściej popełnianych błędów w obsłudze wózków widłowych. Świadomość skali problemu pozwoli docenić codziennie, rutynowe czynności kontrole przed rozpoczęciem pracy w magazynie czy hali produkcyjnej. Skieruje też uwagę na pewne działania prewencyjne już w trakcie pełnienia obowiązków.

1. Podnoszenie ładunków przekraczających dopuszczalny udźwig wózka widłowego

Przeciążenie wózka widłowego to błąd bardzo często popełniany wśród operatorów. Może skutkować przewróceniem się pojazdu, a przez to stanowić poważne zagrożenie dla kierowcy i całego otoczenia. Dlatego przed rozpoczęciem jakiejkolwiek operacji użytkownik powinien upewnić się czy dany wózek nadaje się do wykonywanego zdania. Szczególnie istotne jest to w środowisku, w którym kierowcy obsługują kilka pojazdów różnego rodzaju. Bardzo łatwo zweryfikować parametry wózka posiłkując się tabliczką znamionową, która obligatoryjnie powinna być umieszczona na każdym pojeździe. Znajomość ładowności pojazdu to warunek konieczny dla bezpiecznej eksploatacji.

Więcej o udźwigu wózka widłowego przeczytasz tutaj.

2. Jazda wózkiem widłowym z uniesionymi widłami

Z ładunkiem czy bez, widły podczas jazdy powinny być podniesione na wysokość ok. 15 cm ponad posadzkę. Jest to optymalne umiejscowienie, które pozwala zredukować ryzyko zsunięcia się ładunku. Jazda z obciążeniem na wyższej wysokości powoduje przesunięcie punktu ciężkości pojazdu, co zmniejsza jego stabilność. Ponadto kursowanie wózkiem z uniesionymi widłami grozi kolizją, uszkodzeniami budynku i infrastruktury magazynu.

3. Jazda wózkiem widłowym z nadmierną prędkością

Wózki widłowe nie są pojazdami dostosowanymi do nadmiernej prędkości. Ich niestabilny charakter, zwłaszcza przy dużym obciążeniu stwarza ryzyko przewrócenia się przy zbyt szybkiej jeździe. Należy zatem dopasować tempo jazdy do nawierzchni i warunków panujących na danym terenie. Szczególna ostrożność wymagana jest, gdy wózek porusza się w pobliżu pieszych lub innych pojazdów. W nawale zadań przyspieszenie pracy może być kuszące, ale bezpieczeństwo jest najważniejsze i zawsze powinno być traktowane priorytetowo.

4. Brak regularnej kontroli stanu technicznego wózka widłowego

Przed uruchomieniem pojazdu operator wózka widłowego zobowiązany jest przeprowadzić rutynową kontrolę. W szczególności powinien skupić się na układzie podnoszenia, hamulcach i oponach. Jeżeli przy hamowaniu trzeba użyć więcej siły niż dotychczas, to jest to znak, że klocki hamulcowe wymagają sprawdzenia. Na szczęście są one tanim elementem eksploatacyjnym, a ich wymiana na ogół nie stanowi problemu. Sprawne hamulce w wózku widłowym stanowią kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa pracy.

Poza codziennymi, zwyczajowymi czynnościami kontrolnymi urządzenia należy dbać o terminowe przeglądy i konserwacje oraz na bieżąco przeprowadzać niezbędne naprawy i wymieniać materiały eksploatacyjne.

5. Niekorzystanie z sygnalizacji świetlnej i dźwiękowej podczas jazdy

Magazyny i hale produkcyjne to miejsca bardzo ruchliwe z wieloma pracownikami wykonywującymi różne zadania. Dlatego tak istotne jest utrzymanie w nich wysokiego poziomu komunikacji. Aby zachować najwyższy poziomu bezpieczeństwa należy stosować sygnalizatory świetlne i dźwiękowe w celu poinformowania współpracowników o wykonywanych manewrach. Najczęstsze wypadki z udziałem wózków widłowych mają miejsce, gdzie pieszy zostaje potrącony przez poruszający się pojazd. Ignorowanie znaczenia sygnalizacji wózków widłowych może zatem prowadzić do bardzo poważnych konsekwencji. Kolejną istotną kwestią jest przestrzeganie zasady poruszania się wózkiem widłowym w specjalnie wyznaczonych strefach. Pozwoli to pieszym przewidzieć działania i kierowcy i pozostać z daleka od obszaru stanowiącego zagrożenie.

6. Niezgłaszanie usterek w wózku widłowym przełożonemu

Wszelkie podejrzenia o nieprawidłowościach w działaniu wózka widłowego – niezależnie czy dotyczą sprzętu wynajmowanego, czy posiadanego na własność – należy niezwłocznie zgłosić przełożonemu. Niepokojącym sygnałem może być wyciek wody, paliwa, oleju. Wózek powinien zostać oddany do naprawy w przypadku problemów z uruchomieniem silnika lub jego nierównomiernej pracy. Jakiekolwiek przetarcia mechaniczne, korozje lub uszkodzenia gwintów również powinny być sygnalizowane. Nawet, jeżeli problem pojawi się na koniec zmiany – nie należy go ignorować – od tego może zależeć bezpieczeństwo osób, które przejmą pracę nad wózkiem.

7. Niezapinanie pasów bezpieczeństwa przez pracowników korzystających z wózków widłowych

Wózki widłowe to maszyny stwarzające wiele zagrożeń podczas eksploatacji. Nawet w trakcie krótkiej trasy przejazdu może dojść do poważnej kolizji lub wypadku. Producenci wózków widłowych wprowadzają różne innowacyjne systemy ograniczające i ostrzegawcze, które mają na celu ochronę operatora i osób znajdujących się wokół przemieszczającego się pojazdu. Pasy bezpieczeństwa nie są jedynym takim rozwiązaniem. Jednak w przypadku przewrócenia się wózka widłowego stanowią podstawowe zabezpieczenie przed wypadnięciem kierowcy z kabiny, które z dużym prawdopodobieństwem skutkowałoby przygnieceniem i śmiercią.

8. Ładowanie baterii bez stosowania środków ochrony osobistej

Ładowanie akumulatorów może przeprowadzać wyłącznie odpowiednio przeszkolony personel. Powinno się do tego celu przeznaczyć odpowiednie pomieszczenie i zadbać o jego dobrą wentylację. Ze względu na wydzielający się w tym procesie wodór, który grozi wybuchem, w miejscu ładowania baterii musi być rygorystycznie przestrzegany zakaz palenia tytoniu czy używania otwartego ognia. Należy przy tej czynności zdjąć wszelką biżuterię (zegarek, pierścionki) i stosować środki ochrony osobistej, z rękawicami i okularami włącznie. Trzeba też pamiętać, żeby nie umieszczać na akumulatorze żadnych metalowych narzędzi.

9. Praca z niezabezpieczonym ładunkiem

Przewożenie ładunków o niesymetrycznym i niestandardowym rozmiarze może stanowić nie lada wyzwanie dla operatorów wózków widłowych. W takim przypadku należy zachować szczególną ostrożność: powinno się wystrzegać dynamicznej jazdy, gwałtownych manewrów i dynamicznego przyspieszania lub hamowania. Niezabezpieczony towar może się zsunąć z wideł powodując straty materialne i prowadzić do utraty stabilności wózka. Przewożenie tego typu ładunku w miejscach wąskich, niskich i stwarzających zagrożenie wymusza konieczność wyznaczenia dodatkowego pracownika do kierowania ruchem na trasie przejazdu i przy wykonywaniu czynności ładunkowych.

O stateczności wózka widłowego przeczytasz tutaj.

10. Upadki, poślizgnięcia i potknięcia z udziałem wózków widłowych

Last but not least – upadki, poślizgnięcia i potknięcia. Nie wszystkie wypadki z udziałem wózków widłowych zdarzają się wtedy, kiedy pojazd jest uruchomiony. Niby rzecz oczywista, ale jak pokazuje doświadczenie – nie do końca. Jedną z najczęstszych przyczyn obrażeń w miejscu pracy są poślizgnięcia przy wejściu lub schodzeniu z wózka widłowego. Należy zatem zwracać uwagę na podeszwę obuwia, czy nie jest ubrudzona smarem lub innym środkiem powodującym ich ślizganie. Przy wysiadaniu należy wesprzeć się rękami aby nie dopuścić do upadku. Zagrożenie to dotyczy także osób nieupoważnionych, które przebywają w miejscu aktywności wózków widłowych. Ich brak znajomości tego środowiska pracy może prowadzić do poważnych konsekwencji, z których potknięcie o widły będzie najbardziej optymistycznym scenariuszem.

Podsumowanie

Większość błędów eksploatacyjnych wynika z pośpiechu oraz braku uwagi i odpowiedzialności. Mogą one skutkować uszkodzeniem ładunku, a także infrastruktury magazynowej. W znaczącym stopniu wpływają na żywotność wózków widłowych i przyczyniają się do ich awarii. Te z kolei generują przestoje w pracy i dodatkowe koszty. W skrajnych przypadkach stanowią faktyczne zagrożenia życia. Warto zatem opracować plan wdrożenia dobrych praktyk, kładąc nacisk na odpowiednią organizację magazynu i optymalne zarządzanie czasem pracy operatorów. Należy przy tym uwzględnić szkolenia BHP z właściwej i bezpiecznej eksploatacji wózków widłowych. Każde urządzenie musi też podlegać regularnym przeglądom stanu technicznego. Przy podejrzeniu jakiejkolwiek usterki należy skorzystać z usług profesjonalnego serwisu wózków widłowych. Szybka reakcja pozwoli uniknąć przekształcenia się małych problemów w duże.